آنتی آکسیدانها چه هستند؟ چرا وجود آنها در غذا لازم است؟ در بدن ما چند تریلیون سلول وجود دارد که هر لحظه و هر ساعت و هر روز در معرض هزاران خطر هستند. گاهی عفونت‌ها به این سلول‌ها هجوم می‌اورند و گاهی انواع و اقسام آسیب‌های فیزیکی و شیمیایی برای بخش‌هایی از بدن ایجاد می‌شود. یکی از منابع دائم خطر برای بدن ما مولکول‌هایی هستند که به آنها رادیکال‌های آزاد (Free Radicals) گفته می‌شود.
رادیکال‌های آزاد ترکیبات شیمیایی بسیار فعالی هستند که می‌توانند با پروتئین‌ها، چربی‌ها، مولکول‌های DNA داخل سلول‌ها و هر مولکول شیمیایی دیگری وارد واکنش شوند و به آن آسیب بزنند. آنها می‌توانند بخش‌های مختلف سلول‌ها و بافت‌ها را تخریب کنند. بسیاری از بیماری‌های مهم ما، حداقل در بخشی، ناشی از رادیکال‌های آزاد هستند که به عنوان مثال می‌توان از تصلب شرایین و بیماری‌های عروقی، انواع سرطان‌ها، بیماری‌ها التهابی مفاصل ،بعضی بیماری های چشمی، آسم نام برد. لیست بیماری‌ها البته به همین‌ها محدود نمی‌شود
رادیکال‌های آزاد چگونه به بدن می‌رسند؟
منبع رادیکال‌های آزاد عمدتا درون خود بدن است. وقتی سلول‌های مختلف بدن، در فرایند‌های کاملا طبیعی، انرژی غذاها را آزاد می‌کنند، همیشه رادیکال آزاد هم، به عنوان یک محصول جانبی، تولید می‌شود. از طرف دیگر رادیکال‌های آزاد از منابع خارجی مثل دود سیگار، مواد آلوده کننده هوا، اشعه ایکس، آلوده کننده‌های صنعتی و مانند آنها هم می‌توانند به بدن برسند.
بنا بر این تقریبا هیچ زمانی نیست که سلول‌های ما از رادیکال‌های آزاد در امان باشد. در نتیجه بدن ما برای سالم ماندن مجبور است روش‌هایی داشته باشد که با تهاجم این رادیکال‌های ازاد مقابله کند
بدن چگونه با رادیکال‌های آزاد مقابله می‌کند؟
یکی از سلاح‌هایی که در طول سالیان دراز تکامل در بدن ما مستقر شده و هدف آن خنثی کردن رادیکال‌های آزاد است، مولکول‌هایی متنوعی هستند که به آنها آنتی‌اکسیدان می‌گوییم. آسیبی که رادیکال‌های ازاد به بدن می‌زنند از طریق اکسیداسیون مولکول‌های مختلف در بدن ما است. آنتی‌اکسیدان‌ها با این اکسیداسیون مقابله می‌کنند و نامشان را هم از همین جا گرفته‌اند
از بین هزاران نوع مولکولی که می توانند خاصیت آنتی اکسیدان داشته باشند، برخی از مشهورتر‌ها عبارتند از:
- Vitamine C
- Vitamine E
- ترکیبات کاروتن
- فنول‌ها
- پلی‌فنول‌ها
- فلاونوییدها
- عناصر نادری مانند منگنز و سلنیوم
لیست البته بسیار طولانی‌تر است و اینها تنها چند تا از شناخته شده‌ترها هستند .
آنتی اکسیدان‌ها از کجا می‌ایند؟
بخش بزرگی از آنتی‌اکسیدان‌ها در داخل بدن ساخته می‌شود. اما ما آنتی‌اکسیدان‌ها را از غذا هم دریافت می‌کنیم. خوردن غذاهای حاوی آنتی اکسیدان می‌تواند به بدن ما کمک کند که با آسیب رادیکال‌های آزاد مقابله نماید
کدام غذاها حاوی آنتی اکسیدان هستند؟
غذاهای گیاهی بهترین منابع آنتی اکسیدان هستند. میوه‌ها، سبزی‌ها، غلات سبوس‌دار، حبوبات، آجیل‌ها و مغز‌ها همه منابع بسیار عالی آنتی‌اکسیدان‌ها برای بدن ما هستند. همچنین از مصرف ادویه‌ها هم نباید غافل شد که آنتی آکسیدان‌های مطبوعی را به غذاهای ما اضافه می‌کنند.
بهترین کار آن است که تنوعی از غذاهای گیاهی مصرف کنیم که که انواع مولکول‌های آنتی اکسیدان را دریافت کنیم. میوه‌ها و سبزی‌ها هر چه رنگی‌تر بهتر، چرا که رنگدانه آنها حاوی آنتی اکسیدان بیشتری است
توجه: نکته دیگری که خوب است به یاد بسپاریم آن است که آنتی‌اکسیدان‌های خوراکی زمانی برای ما مفید هستند که به صورت «غذای کامل» وارد بدن ما شوند. با خوردن غذاهای گیاهی کامل است که بیشترین استفاده را نه فقط از آنتی اکسیدان‌ها بلکه از سایر محتویات غذاهای گیاهی مثل فیبرهای غذایی و ویتامین‌ها و مواد معدنی ببریم. خوردن آنتی اکسیدان‌ها به صورت جدا شده، مثلا در مکمل‌های غذایی مفید نیست و حتی شاید مضر هم باشد
برای اطلاع بیشتر راجع به آنتی آکسیدانها می توانید به اینجا مراجعه کنید.
